Toen mijn dochter 4 jaar geleden geboren werd at ik nog volgens ‘de schijf van vijf’ en vertrouwde ik geheel op de adviezen van het consultatiebureau en het Voedingscentrum. Nu ik voor de tweede keer zwanger ben en mijn (ons) eetpatroon gebaseerd is op de orthomoleculaire voedingsleer besloot ik me alvast eens te gaan verdiepen in geschikte bijvoeding voor baby’s, gebaseerd op de orthomoleculaire voedingsleer.
Bijvoeden
Vanaf 6 maanden kun je, naast moedermelk of flesvoeding beginnen met het bijvoeden van je kindje. Vanaf deze leeftijd zijn het afweersysteem, de vertering en de motoriek van je kindje klaar om met vast voedsel om te gaan. Eerder beginnen met bijvoeden kan het ontstaan van voedselovergevoeligheid en spijsverteringklachten verhogen. Ook de opname van voedingsstoffen is dan nog onvoldoende.
Start met het geven van gepureerde groenten en pas later met fruit. Voeg al vrij snel een theelepeltje koud geperste olie toe (bijv. visolie (levertraan), walnootolie, hazelnootolie, extra vierge olijfolie of kokosolie). Vervolgens kun je zoete aardappel, verse peulvruchten, vis, vlees en ei toevoegen aan de gepureerde groenten.
Bouw de hoeveelheid voeding rustig op. Begin met een paar lepeltjes van een bepaald voedingsmiddel en bied één nieuw voedingsmiddel per keer aan. Geef dit een aantal dagen achter elkaar en kijk hoe je kindje op het voedingsmiddel reageert. Klachten als buikkrampjes, verstopping, diarree en voedselresten in de ontlasting duiden op spijsverteringsklachten. De klachten ontstaan bij het gebruik van teveel, te grof of te zwaar voedsel (zoals vlees of peulvruchten) of te grove stukken groenten.
Geef de groentehapjes het liefst in de ochtend rond 11:00 uur (tussen de borst- of flesvoeding door) en de fruithapjes in de middag, rond 15:00 uur. Dat is het gunstigst voor het bioritme van je kindje.
Pas (vooral in het begin) op met het gebruik van zout, rauwe groenten, gedroogde peulvruchten, scherpe kruiden en specerijen, gebakken gerechten en granen die gluten bevatten. Deze voedingsmiddelen zijn (te) zwaar verteerbaar voor je kindje. Uiteraard horen ook kant-en-klaar producten met kunstmatige toevoegingen, kunstmatige zoetstoffen, witmeelproducten en suiker niet thuis in het voedingspatroon van een (jong) kind. Maar vermijd of beperk ook het gebruik van natuurlijke zoetmiddelen (geef kinderen jonger dan 1 jaar bijvoorbeeld geen honing, dit i.v.m. het gevaar voor de botulismebacterie).
In principe hebben baby’s geen granen nodig. Nadat je kindje 1 jaar is kun je beginnen met het geven van granen. Begin met glutenvrije soorten als boekweit, gierst en rijst en vermijd glutenrijke soorten als tarwe en rogge.
Ter aanvulling op de voeding zou je de afgifte van spijsverteringsenzymen kunnen stimuleren en de opbouw van het darmslijmvlies en de darmflora kunnen ondersteunen door probiotica (met o.a. lactobacillus acidophilus, bifidobacterium lactis en bifidobacterium infantis) aan je kindje te geven. NB: suppletie van probiotica is met name belangrijk wanneer baby’s via een keizersnede geboren zijn omdat zij geen darmbacteriën van hun moeder hebben ontvangen, dit gebeurt namelijk via het geboortekanaal (in het geval van een keizersnede is het raadzaam de baby al vanaf de eerste week na de geboorte probiotica te suppleren).
Algemene richtlijnen bijvoeding baby’s vanaf 6 maanden, naast borstvoeding of opvolgmelk (opvolgmelk het liefst op basis van geitenmelk)
NB: dit zijn algemene richtlijnen, ieder kindje is anders en de behoefte aan en de reactie op voedingsmiddelen zal dan ook per kindje verschillen.
6 maanden
- Gepureerde/geprakte groenten, maar pas op met tomaat, paprika en aubergine, deze groenten kunnen overgevoeligheidsklachten geven
- Koudgeperste oliën als visolie (levertraan), walnootolie, hazelnootolie, extra vierge olijfolie of kokosolie (toegevoegd aan groentehapje) maar vermijd zonnebloemolie, sojaolie, maïskiemolie, kool-/raapzaadolie en/of margarine en halvarine
- Eventueel gepureerd/geprakt fruit (maar liever pas vanaf 9 maanden), pas op met citrusfruit, aardbei en kiwi, deze fruitsoorten kunnen overgevoeligheidsreacties veroorzaken
- Water of kruidenthee (bijv. venkel- of kamillethee)
7 maanden
- Zoete aardappel (tip: de zoete aardappel in de schil roosteren in de oven, vervolgens schillen en prakken, eventueel met een lepeltje extra vierge olijf- of kokosolie erdoor)
- Avocado
8 maanden
- Verse peulvruchten als sperziebonen, snijbonen, sugar snaps en peultjes (vermijd bruine en witte bonen en kapucijners, dit zijn geen groenten maar (te) zwaar verteerbare eiwitbronnen)
9 maanden
- Vis, bij voorkeur vette vis als zalm, sardines en makreel
- Vlees: kip, kalkoen of rundvlees (liever geen varkensvlees)
- Ei
- Paddenstoelen, heel goed fijngemalen of –gesneden
- Noten en zaden, heel goed fijngemalen
- Fruit, maar pas op met citrusfruit, aardbei en kiwi, deze fruitsoorten kunnen overgevoeligheidsklachten veroorzaken
- Naast water en kruidenthee zou je nu eventueel ook met veel water verdunde ongezoete (verse) groenten- of vruchtensappen kunnen geven
12 maanden
- Peulvruchten als linzen, kikkererwten en verse doperwten
- Karnemelk, yoghurt en kwark (geitenzuivelproducten hebben de voorkeur boven koemelkzuivelproducten!)
- Granen, begin met glutenvrije soorten als boekweit, gierst en rijst en vermijd glutenrijke soorten als tarwe en rogge
Dayenne's Food Blog 
Rapley babyvoeding bekijk maar eens.
Verstuurd vanaf mijn iPad
Ik heb bewust voor gepureerd / geprakt gekozen omdat er anders te grote stukken in de darmpjes terecht komen waardoor spijsverteringsklachten (kunnen) ontstaan en de voedingstoffen niet goed worden opgenomen (de darmen zijn pas volledig volgroeid bij 3 jaar namelijk). Maar het idee achter Rapley vind ik wel goed (je kindje aan de vorm/smaak/textuur van het voedingsmiddel laten wennen). Je kindje zo af en toe laten knabbelen op gekookte/zachte groente kan geen kwaad maar pas op met rauwe groente, vooral als het gebit nog niet volgroeid is en je kindje nog niet goed kan kauwen.
Hoi!
Leuk boog. ..1 vraagje welke groente zou je wel geven bij 6maanden?
Groetjes
Dat maakt op zich niet zo heel veel uit (maar kijk dus uit met groente uit de nachtschade familie, dus tomaat, paprika en aubergine). Een lekker combinatie zou bijvoorbeeld wortel en pastinaak zijn. Maar ook courgette, bloemkool, broccoli en venkel vallen meestal wel in de smaak.
Hi, hele leuke blog en bedankt vor je duidelijke adviezen. Nu heb ik een vraag mijn kindje is nu 3 maanden en gaat vanaf volgende maand naar de creche. Het vosdingspatroon op de creche is volgens de schijf van 5 en het voedingscentrum. Heb je hier ervaring mee en hoe heb je dat opgepakt? Groetjes, laura
Ik heb mijn dochtertje altijd eigen eten meegegeven en duidelijke afspraken gemaakt met het kinderdagverblijf dat ze behalve fruit geen voeding van het kinderdagverblijf mocht hebben.
Waarom heb je bij 6 maanden gekozen voor halvarine/margarine en niet voor roomboter?
Volgens mij heb je me verkeerd begrepen, ik schrijf dat je margarine/halvarine juist moet vermijden 😉
Ik lees het nu ja, excuses. Ik vond het al een beetje vreemd!
Dit is op Testing herblogden reageerde:
Voor alle redelijk nieuwe mama’s een goede blog over bijvoeding van babies op een gezonde manier
Wat een goede blog! Had ik dat eerder gelezen. Mijn zoontje is nu 10 maanden en eet volkorenbrood zonder E-nummers. Maar jij raad dat af. Waarom en wat geef je dan?
Sorry, ik lees je reactie nu pas (oeps!). Een enkele keer brood is op zich ook niet slecht, maar kies wel voor een goede kwaliteit glutenvrijbrood van bijvoorbeeld boekweit- of teffmeel (of eventueel spelt-zuurdesembrood) uit de biowinkel!
Leuk blog, heb je nog tips voor alternatieven voor brood? Wij geven ons kindje van 10 mnd ’s ochtends papfles, als hij daarna nog honger aangeeft een boterham (zelfgemaakt met speltmeel en bakpoeder van wijnsteen) met ongezouten roomboter, middags groente (bijv gestoomde wortels, courgette, broccoli roosjes dat hij zelf kan eten), ’s avonds vaak groente met een boterham. Laatst heb ik met boekweitmeel, water en banaan een pannenkoek voor hem gemaakt, omelet reepjes maar verder kom
Ik niet 🙂 Probeerde laatst reepjes komkommer maar dat was nog te hard voor hem.
Zo te lezen ben je al heel goed bezig 🙂
Je kunt ook heel gemakkelijk pannenkoekjes maken met banaan en ei (https://dayennefoodblog.com/2015/04/16/banaanpannenkoekjes/). Of in plaats van een boterham een rijstwafel of een boekweitcracker (met een lekkere dikke laag roomboter erop). Of met een (geprakte) avocado erop.
Of je kunt eens hartige muffins maken. Met dezelfde ingrediënten als in een omelet, alleen dan in een muffinvorm gebakken in de oven. Of ‘gewoon’ een gekookt eitje.
Of een schaaltje geitenyoghurt (met havermout)….
Ik hoop dat je wat aan de tips hebt 🙂
Hoi Dayenne,
Wat een interessante blog! Mijn zoontje is nu 8 weken, dus nog niet toe aan hapjes, maar ik vroeg me een paar dingen af.
Waarom begin je met groenten en niet met fruit?
En hoe reageren kindjes die gewend zijn aan groenten in de ochtend op de overstap naar mee-eten met de pot, dus ineens een heel ander ritme krijgen?
Groetjes, Anouk
Super fijn dat je deze blog geschreven hebt! Weet je toevallig ook of je kokosmelk kan geven en zo ja vanaf hoeveel maanden?
Ik vind het vreemd dat er bij bepaalde verrichten woord gezegt pas op kan een overgevoeligheidsreactie geven maar niet bij noten en zaden? Juist van noten en pinda’s is bekend dat ze ernstige overgevoeligheidsreacties kunnen geven. Zo ben ik b.v. ernstig allergische voor noten en pinda’s en zou ik deze mijn zoontje van 6 manen voorlopig niet geven!
Bij een keizersnede zou je ook een baby alsnog kunnen koloniseren met je vaginale flora, door gewoon met je vinger in je vagina en dat vervolgens over de baby uit te smeren. Daar zitten veel meer bacterieen in dan in een supplement.
Goede aanvulling! Bedankt 🙂
Gaat het niet om de bacteriën uit je darmen?!?!
Nee hoor, de darmflora van je kindje wordt opgebouwd na contact met de bacteriën uit je vagina.
Ah ok! Weer iets bijgeleerd 😉
Hoi Dayenne is het raadzaam om mijn zoontje van 7,5 mnd als tussendoortje biologische “maisfingers” te geven? Alvast bedankt!
Hoi Suzanne,
Nee, in een orthomoleculair voedingspatroon raden wij geen maïs aan. Maïsmeel is een in de voedingsindustrie veelgebruikt glutenvrij meel. Maïs is echter vaak genetisch gemanipuleerd en moeilijk verteerbaar. Het is een onrijpe vrucht met een hoog zetmeelgehalte en heeft een grote invloed op de bloedsuikerspiegel. Ook is maïs een drager van de candidaschimmel. Candida zorgt voor ontstekingen en gaatjes in het darmslijmvlies, met een verzwakt immuunsysteem en ziektesymptomen in het gehele lichaam tot gevolg. Probeer maïsmeel (en ‘gewone’ maïs) dus te vermijden.
Dankjewel! We gaan weer over op de biologische zoutvrije rijstwafels.
Hoi Suzanne,
Variatie is altijd goed, iedere dag rijstwafels is ook niet optimaal. In de bio winkel heb je ook boekweitwafels en glutenvrije crackers van het merk Le Pain des Fleurs. De crackers zijn er o.a. van haver, boekweit en kastanjemeel. Ik raad altijd aan om zoveel mogelijk te variëren tussen de verschillende soorten. De crackers zijn een soort ‘cracottes’ dus gemakkelijk te eten door kleintjes 🙂
Oh wat goed om te weten! Dankjewel!
Hoi Dayenne,
Kinderen maken pas na ongeveer 2,4 jaar amylase aan (nodig voor vertering van granen). Maar ik lees dat jij het oke vindt om al vanaf een jaar graan aan te bieden. Graan is sowieso niet orthomoleculair toch? Wat is je beweegreden om het evengoed aan te raden/te geven en waarom vanaf een jaar en niet later?
Ben even benieuwd 🙂
Hoi,
Alleen granen met gluten worden afgeraden in een orthomoleculair eetpatroon, glutenvrije granen kunnen wel 🙂
Het enige probleem dat ik heb met granen (ook de glutenvrije) is dat het bij kinderen vaak vulling is. Brood, crackers, rijstwafel, soepstengel, koek etc., kinderen zijn er gek op en blijven ervan eten (zoals altijd het geval met koolhydraten). Hierdoor hebben ze vaak minder trek in/ruimte voor groente, fruit, eiwitten, vetten.
Daarom raad ik altijd aan om beperkt granen te eten (voor volwassenen overigens net zo). Havermout als ontbijt? Helemaal prima! Maar zorg dan voor een salade, soep of warme maaltijd (zonder granen) als lunch. Laat groenten en eiwitten (en vetten) altijd de hoofdbestanddelen van de maaltijd zijn. In dat geval is af en toe granen toevoegen aan de maaltijd helemaal geen probleem en kunnen ze een goede aanvulling op je eetpatroon zijn.
Groetjes,
Dayenne
Hoi,
Ik lees in het boek dat granen in het begin wordt afgeraden, maar het voedingsschema van zes maanden bevat al wel de ontbijt pap. Is dit een uitzondering? En welke melk kun je hiervoor nog gebruiken ipv moedermelk?
Welk boek is dit?
100% puur opvoeden van Dayenne Bos